Postulowane przez środowisko izb aptekarskich zmiany na rynku farmaceutycznym przybrały formę projektu nowelizacji ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Zdrowia. Zakłada on usunięcie de facto z krajowego rynku sieci aptecznych i wprowadzenie modelu zbliżonego do obowiązującego w Niemczech. Zdaniem Instytutu Staszica skutkiem takich rozwiązań może być wzrost cen farmaceutyków, a także wzmocnienie autonomii bardzo i tak już wpływowej korporacji aptekarskiej.
– Postulowany projekt, który zakłada tak naprawdę brak możliwości działania sieci aptecznych, także tych z polskim kapitałem, ponieważ będzie można mieć tylko 4 apteki, spowoduje ogromne rozdrobnienie tego rynku. To oznacza, że głównym podmiotem, który będzie decydował o cenie leków i o ich dostępności będą w dużej mierze hurtownie farmaceutyczne. Nie będą one miały po przeciwnej stronie partnera z odpowiednią pozycją negocjacyjną – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Dawid Piekarz, ekspert Instytutu Staszica (IS).
Jak podkreśla, tego typu model funkcjonuje np. w Niemczech i nie jest on korzystny dla pacjentów, głównie z tego powodu, że ceny leków idą w górę.
– Obecny model, w którym tylko 1/3 aptek to sieci apteczne przede wszystkim oparte na polskim kapitale i posiadane przez polskich przedsiębiorców, jest modelem optymalnym. Z jednej strony gwarantuje przeciwwagę dla hurtowni farmaceutycznych i pozwala na utrzymywanie cen leków na rozsądnym poziomie, z drugiej strony gwarantuje niezbędny poziom konkurencji między aptekami – wyjaśnia Dawid Piekarz. – Lekarstwo, które projekt chce zafundować rynkowi farmaceutycznemu, może paradoksalnie okazać się gorsze od samej choroby.
W przeciwieństwie do rynku spożywczego na rynku aptekarskim nie ma konkurencji wielkich podmiotów z małymi, dlatego – w opinii IS – nie ma powodów, żeby porównywać sytuację oby rynków. Sieci aptek należą głównie do polskich przedsiębiorców, którzy rozwijali swój biznes w ostatnich 25 latach.
Eksperci IS podkreślają, że zmiany ograniczą konkurencję na rynku. Kryteria ludnościowe (jedna apteka na 3 tys. osób) i odległościowe (co najmniej 1 km odległości miedzy aptekami) będą promować już istniejące placówki.
– Nie wydaje się to mieć pozytywnego wpływu na rynek, ponieważ w tej chwili placówki takie realnie z sobą konkurują i nie ma żadnego powodu, żeby państwo miało w ten proces, w rezultacie służący pacjentowi, w jakiś sposób ingerować. Wprowadzanie restrykcji blokujących otwieranie kolejnych aptek natomiast będzie bardziej służyć korporacji aptekarskiej, na pewno nie klientom – mówi Dawid Piekarz.
