Jedynie 10% polskich przedsiębiorców planuje wprowadzić na rynek nowy produkt bądź usługę w ciągu najbliższego roku – to najgorszy wynik z 33 krajów objętych badaniem.
Wprowadzanie na rynek nowych produktów i usług jest jedną z podstawowych form osiągania wzrostu dochodu przez przedsiębiorstwa – w warunkach konkurencji, zarówno na płaszczyźnie krajowej jak i globalnej, stanowi elementarny składnik strategii utrzymania lub zwiększania swojego udziału na danym rynku. Na tym tyle wyniki kwartalne z badania International Business Report, przeprowadzonego przez Grant Thorntona, są dla Polski alarmujące – jedynie 10 proc. przebadanych polskich przedsiębiorców deklaruje, że w ciągu najbliższego roku planuje wprowadzić na rynek nowy produkt bądź usługę. To najgorszy wynik spośród wszystkich przebadanych krajów. To również zdecydowanie poniżej średniej unijnej i globalnej (kolejno 33 proc. i 31 proc.).
Skąd tak niska skłonność firm do wprowadzania nowości do swoich ofert? Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że polskich przedsiębiorców „rozleniwiła” aktualna dobra koniunktura gospodarcza – skoro jest silny popyt na obecne produkty, to motywacja do tworzenia nowych jest niewielka. Wydaje się jednak, że źródeł problemu należy dodatkowo (a może nawet: raczej) szukać w obawie firm o przyszłą koniunkturę gospodarczą. Skoro popyt ma słabnąć, nie ma sensu inwestować w nowe produkty, a lepiej skupić się na optymalizacji biznesu w obecnym kształcie.
Polscy przedsiębiorcy przykładają obecnie dużą wagę do dokonywania oszczędności i chętnie decydują się na działania optymalizacyjne bądź restrukturyzacje. Według badania Grant Thornton w ciągu najbliższych 12 miesięcy najwięcej firm będzie wdrażało działania na rzecz zwiększenia produktywności (62 proc.) i optymalizacji w działach sprzedaży (50 proc.). Dla porównania, mniej niż połowa, bo 40 proc. planuje ekspansję na rynku krajowym, a 32 proc. firm planuje zatrudnić specjalistę do poszukiwania nowych talentów. Najmniej chętnie wybieraną formą rozwijania przedsiębiorstwa jest przeprowadzanie fuzji i przejęć (jedynie 2 proc. planuje takie działania).
- Pesymistyczne nastroje wśród przedsiębiorców co do przyszłej kondycji finansowej, niedostatek głów i rąk do pracy, a także niepokoje wynikające z niestabilnego otoczenia biznesowego nie sprzyjają zazwyczaj rozwojowi nowych produktów i usług. Niestety, w takiej sytuacji spada skłonność do inwestycji, szczególnie w innowacyjne przedsięwzięcia, w to, co nowe i niepewne. Przedsiębiorstwa koncentrują się najczęściej na efektywności kosztowej, a więc optymalizacji procesów, redukcji kosztów działalności operacyjnej czy poprawie rentowności produktów i usług. Wykazują jednocześnie niższą skłonność do podejmowania ryzyka, które zawsze występuje w procesie rozwoju nowego produktu
– mówi Jolanta Jackowiak, Partner w Departamencie Doradztwa Grant Thornton.
Do niskich nakładów na tworzenie przez polskie firmy nowych produktów bądź usług przyczynia się przygasający optymizm gospodarczy. Z badań Grant Thornton wynika, że w ostatnich latach optymizm gospodarczy uległ pogorszeniu (porównując średnią z dwóch ostatnich kwartałów z wynikiem z 2016 r. liczba optymistów zmniejszyła się o 6 pkt proc.). Należy jednak spojrzeć na wyniki z dłuższej perspektywy. Na tle pierwszej dekady lat 2000, optymizm gospodarczy przedsiębiorców uległ znacznej stabilizacji – trend spadkowy z ostatnich trzech lat nie jest tak nagły jak w przypadku reakcji na kryzys finansowy z roku 2007 czy spadek wzrostu gospodarczego w latach 2012-13. Jednakże aktualny optymizm polskich przedsiębiorców odbiega od średniej unijnej, która dla dwóch pierwszych kwartałów 2017 roku wyniosła 38 proc.
Nie można zapominać, że to właśnie innowacje i kreatywność są motorem napędowym przedsiębiorstwa, a nowe produkty i usługi są często głównym filarem ich rozwoju i kluczowym czynnikiem wzrostu. Działalność rozwojowa powinna być więc wpisana w codzienność biznesową każdej firmy – mówi Jolanta Jackowiak.
