Solidny wzrost gospodarczy i rosnąca konsumpcja będą sprzyjać ekspansji sieci handlowych i powstawaniu nowych centrów handlowych w Europie Środkowo-Wschodniej - wynika z raportu firmy doradczej Colliers International pt. “Przekraczając graniCEE – Rynek handlowy w 13 krajach Europy Środkowo-Wschodniej.
Na ścieżce wzrostu
Eksperci Colliers International prognozują, że do 2026 r. roczna dynamika wzrostu sprzedaży detalicznej w Europie Środkowo-Wschodniej będzie kształtować się na poziomie 4,2%-7,6% (liczona w EUR), napędzana solidnym wzrostem PKB, rosnącymi płacami i inflacją.
Z raportu wynika, że Polska jest największym rynkiem handlowym w Europie Środkowo-Wschodniej (11,3 mln mkw.), przed Rumunią (3,65 mln mkw.) i Czechami (3,45 mln mkw.). Największy wskaźnik nasycenia jest natomiast w Estonii (598 mkw./1 000 mieszkańców). Wśród stolic, najbardziej nasycone są Bratysława (Słowacja) ze wskaźnikiem na poziomie 1 194 mkw./1 000 oraz Tallin (Estonia) 978 mkw./1 000 mieszkańców.
Dominującym formatem w regionie CEE są tradycyjne centra handlowe, które znajdują się przeważnie w miastach stołecznych. Wyjątkami są Polska i Czechy, gdzie najwięcej obiektów handlowych skupionych jest w dużych miastach regionalnych (odpowiednio 86,7% i 77,7%). Stosunkowo popularnym formatem są także parki handlowe. Największą ich liczbą mogą pochwalić się Polska (tu znajdują się największe parki w regionie), ale także Czechy, Rumunia, Węgry i Słowacja.
Dostępność nowoczesnej powierzchni handlowej w krajach CEE, zarówno w stolicach, jak i w miastach regionalnych, to ważny argument na rzecz planowania ekspansji na tych rynkach dla grupy międzynarodowych sieci handlowych
– uważa Katarzyna Michnikowska, dyrektor w Dziale Doradztwa i Badań Rynku Colliers International.
Wzrost zasobów
Europa Środkowo-Wschodnia pozostaje w kręgu zainteresowania wielu międzynarodowych i krajowych deweloperów. Największa aktywność deweloperska koncentruje się na dojrzałych rynkach (Polska, Czechy, Estonia), ale też na rynkach wschodzących (Białoruś, Ukraina).
Eksperci firmy Colliers International szacują, że na rynek centrów handlowych w Polsce, na Białorusi i Ukrainie do 2020 r. może łącznie trafić nawet ponad 1,5 mln mkw. nowej powierzchni (po ponad 0,5 mln mkw. w każdym kraju). Nową powierzchnię, po ponad 200 tys. mkw., zyskają także Czechy, Estonia, Rumunia i Serbia. Większość obiektów handlowych w budowie powstaje głównie w stolicach, ale nowe projekty są realizowane też w miastach regionalnych, jak np. w Gdańsku (62 tys. mkw.) - jeden z 10 największych obiektów handlowych powstających w regionie.
Dominujące sektory
W całym regionie CEE marki modowe przeważają w zestawie najemców typowego centrum handlowego (30%). Ważną grupą najemców są również marki z sektora obuwia i galanterii skórzanej oraz z branży zdrowia i urody.
Marki modowe dominują także pod względem liczby debiutów na rynkach CEE. W latach 2015-2016 najwięcej debiutów odnotowano w Polsce (m.in. Forever21, Victoria’s Secret) i Czechach (m.in. Karl Lagerfeld). Zagraniczną ekspansję przeprowadziła też polska grupa LPP z branży modowej, która zadebiutowała na rynku chorwackim, serbskim i białoruskim. Zagraniczne debiuty świętowały także polska marka obuwnicza Wojas, która otworzyła swoje sklepy w Czechach i Rumunii, marka Sizeer z nowymi lokalami w krajach bałtyckich, a także marka 4F, która pojawiła się w Rydze.
Konsolidacja branży spożywczej
Jednym z najbardziej widocznych trendów na rynku handlowym w większości krajów CEE-13 jest konsolidacja sektora spożywczego. Przykładem tego było przejęcie sieci Profi (sklepy w 250 miastach w Rumunii) przez Mid Europa Partners, czy też zakup sieci Żabka (4 500 sklepów w Polsce) przez CVC Capital Partners. Do najbardziej aktywnych graczy na rynku handlowym należy Lidl, który dynamicznie rozwija się w sześciu krajach i chce wejść na nowe rynki w regionie, jak również Kaufland, obecny w pięciu krajach.
Nowy wymiar zakupów
Wraz z dynamicznym rozwojem handlu internetowego, w centrach handlowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej coraz większą rolę odgrywa oferta gastronomiczna, rozrywka i rekreacja.
Jest to szczególnie widoczne w Polsce i krajach bałtyckich, gdzie istniejące obiekty handlowe inwestują w modernizację i rozbudowę przestrzeni o kina, place zabaw, fitness kluby oraz nowe strefy gastronomiczne, aby zapewnić klientom atrakcyjne i urozmaicone możliwości spędzenia czasu wolnego
- mówi Marta Machus-Burek, partner i dyrektor Działu Powierzchni Handlowych w Colliers International.
